Fizyczne badania Całunu
Wojciech Kucewicz
Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie
Jakub S. Prauzner-Bechcicki
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Całun Turyński od ponad 100 lat wzbudza ogromne zainteresowanie wśród uczonych. Jednakże tylko nieliczni badacze mieli do niego bezpośredni dostęp, co jest oczywiście zrozumiałe ze względu na jego unikatowy charakter. Prowadzenie jakichkolwiek badań wymaga każdorazowej zgody właściciela Całunu, którym obecnie jest Watykan. Duża część badań polegała na analizie →obrazów fotograficznych wykonanych najczęściej podczas publicznych wystawień Całunu. Fotografie relikwii pozwoliły m.in. na odkrycie charakteru negatywowego oraz trójwymiarowości wizerunku. Szczególnie owocne były badania przeprowadzone w ramach Projektu Badawczego Całunu Turyńskiego (ang. Shroud of Turin Research Project, →STURP) w roku 1978, kiedy to wykonano pełną dokumentację fotograficzną płótna w różnych zakresach widma promieniowania elektromagnetycznego w skali makro i mikro. Ponadto za pomocą taśm przylepnych pobrano zanieczyszczenia i materiał luźno związany z tkaniną. Co jest bardzo istotne, wiedza uzyskana po tych badaniach pozwoliła na zweryfikowanie wielu →hipotez na temat powstania wizerunku na Całunie (m.in. odrzucono tę, jakoby wizerunek na Całunie był dziełem artysty – Jumper et al. 1984), a także stała się stymulatorem do stawiania odmiennych hipotez i przeprowadzania nowych eksperymentów (Fanti 2014; Fazio 2020), których celem jest uzyskanie obrazów o właściwościach fizykochemicznych charakteryzujących ten wizerunek (Fanti 2015). Odrębnym pytaniem nurtującym badaczy jest →wiek Całunu. W roku 1988 uzyskano zgodę na pobranie próbek płótna do datowania radiowęglowego. Niestety sposób ich pobrania, przeprowadzenia badań i ich wyniki wzbudziły wiele kontrowersji wśród uczonych. Od tego czasu dostęp naukowców do bezpośrednich badań Całunu został jeszcze bardziej ograniczony. Pojawiły się też pomysły nowych metod badania wieku tkanin w sposób nieinwazyjny, które być może w przyszłości pozwolą na określenie wieku Całunu z większą wiarygodnością (Fanti, Malfi 2013; Fanti et al. 2013; Bonizzoni et al. 2016; Fanti, Basso 2017).
Bibliografia
Bonizzoni L. et al., Ageing of Flax Textiles: Fingerprints in Micro-Raman Spectra of Single Fibers, „Microchemical Journal” 2016, Vol. 125, s. 69-74, http://dx.doi.org/10.1016/j.microc.2015.11.011.
Fanti G., Hypotheses Regarding the Formation of the Body Image on the Turin Shroud: A Critical Compendium, „Journal of Imaging Science and Technology” 2014, Vol. 55, No. 6, s. 60507-1-14, http://dx.doi.org/10.2352/J.ImagingSci.Technol.2011.55.6.060507.
Fanti G., Comments on a Stochastic Hypothesis about the Body Image Formation of Turin Shroud, „The Journal of the Textile Institute” 2015, Vol. 106, No. 8, s. 900-903, https://dx.doi.org/10.1080/00405000.2014.961265.
Fanti G., Basso R., Mechanical Characterization of Linen Fibers: The Turin Shroud Dating, „International Journal of Reliability, Quality and Safety Engineering” 2017, Vol. 24, No. 2, 1750006, http://dx.doi.org/10.1142/S0218539317500061.
Fanti G., Malfi P., Multi-Parametric Micro-Mechanical Dating of Single Fibers Coming from Ancient Flax Textiles, „Textile Research Journal” 2013, Vol. 84, No. 7, s. 714-727, http://dx.doi.org/10.1177/0040517513507366.
Fanti G. et al., Non-Destructive Dating of Ancient Flax Textiles by Means of Vibrational Spectroscopy, „Vibrational Spectroscopy” 2013, Vol. 67, s. 61-70, http://dx.doi.org/10.1016/j.vibspec.2013.04.001.
Fazio G., The Shroud Body Image Generation: Immanent or Transcendent Action?, „Scientia et Fides” 2020, Vol. 8, No. 1, s. 33-42, http://dx.doi.org/10.12775/SetF.2020.003.
Jumper E.G. et al., A Comprehensive Examination of the Various Stains and Images on the Shroud of Turin, „Archaeological Chemistry III” 1984, s. 447-476, ACS Advances in Chemistry, Vol. 205, https://doi.org/10.1021/ba-1984-0205.ch022 wraz z zawartymi tam referencjami.
Źródło ilustracji
1. Fot. B. Schwortz (źródło: https://0201.nccdn.net/4_2/000/000/011/751/4-K-5-72dpi.jpg)