Karwowski Stanisław (1906-1940)
Krzysztof Pilarczyk 
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Karwowski Stanisław Ignacy Antoni z Karwowa h. Pniejnia (Cwaliny) był polskim lekarzem, doktorem nauk medycznych Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, specjalizujący się w laryngologii. W latach 1934-1936 pracował w Klinice Laryngologii na Uniwersytecie Karola w Pradze i wówczas zainteresował się publikacjami czeskiego syndonologa Rudolfa W. Hynka. Uznał, że jego pracę Umučení Páně vědou odhalené (Praha 1936) należy udostępnić polskiemu czytelnikowi, aby katolicka Polska nie znalazła się w popularyzacji Całunu na szarym końcu (s. VIII). Przetłumaczył ją na polski jako Święty Całun z Turynu. Męka Pańska w oświetleniu nauki w latach 1936-1937, kiedy był już także wykładowcą medycyny pastoralnej w Wyższym Seminarium Duchownym w Poznaniu.
Pierwsze wydanie ukazało się w 1937 r. w Księgarni św. Wojciecha, z imprimatur Poznańskiej Kurii Metropolitalnej, w nakładzie 4000 egz. Publikacja zawierała szerszą prezentację Całunu Turyńskiego i badań nad nim. W rok później wydrukowano wydanie drugie rozszerzone, na nowo opracowane na podstawie trzeciego wydania czeskiego: Kristova tvář a muka (Praha 1937) oraz drugiego wydania niemieckiego: Golgotha – Wissenschaft und Mystik (Karlsruhe 1936). Pojawienie się książki R.W. Hynka po polsku związane było z powiększającym się zainteresowaniem tematyką dotyczącą Całunu Turyńskiego. Obok badającej Całun włoskiej komisji dość szybko ukonstytuowała się francuska pod przewodnictwem Paula Vignona oraz czechosłowacka i północnoamerykańska. W czechosłowackiej wiodącą pozycję miał właśnie R.W. Hynek (znany także pod imionami Ralph Waldo), czeski lekarz, który pozostawił po sobie niemałą spuściznę piśmienniczą z zakresu medycyny, psychologii, magii, okultyzmu i (po przejściu na katolicyzm) syndonologii. Całunem Turyńskim zajął się w zasadzie z dwóch motywów. Po pierwsze uznał, że zeświecczonemu społeczeństwu, które zainteresowało się niezwykłym odkryciem z Turynu, należy uświadomić najpierw, że Jezus to postać historyczna, czego nie tylko dowodzą antyczne świadectwa Tacyta, Swetoniusza, Pliniusza Młodszego, Józefa Flawiusza oraz liczne źródła wczesnochrześcijańskie, ale także Całun z Turynu. Całun sfotografował po raz drugi w 1931 r. →Giuseppe Enrie, który udostępnił wykonane zdjęcia R.W. Hynkowi do jego książki, co dało podstawę, by ten stwierdził, że nauka współczesna fotografuje dziś, po dziewiętnastu stuleciach, Ciało Chrystusa (wyd. 2, s. 3). Drugim motywem było dla czeskiego badacza pragnienie wprowadzenia czytelnika w misterium męki Jezusa i przypomnienie jej soterycznego znaczenia (s. 4) oraz potwierdzenie na nowo piękna oraz historyczności wiary chrześcijańskiej (s. 5).
Wiedzę tę popularyzował w Polsce S. Karwowski także przez liczne wykłady i prelekcje, komentując ją z medycznego punktu widzenia. Między innymi na jego wykład pt. Całun Turyński oczyma lekarza trafił przypadkowo →Stanisław Waliszewski, anatom i chirurg z Poznania i Rogoźna Wielkopolskiego. Zafascynowany – jak później relacjonował – pięknie i artystycznie namalowanym Całunem (kopią tą posługiwał się S. Karwowski) poświęcił całe swoje życie, stając się kontynuatorem S. Karwowskiego, który – wgłębiając się w misterium śmierci Jezusa z Całunu – nie wiedział, że sam w pewnej mierze doświadczy wkrótce niezwykłego cierpienia. Tuż przed wybuchem wojny dostał przydział jako lekarz w randze podporucznika do szpitala wojskowego w Białowieży. Po agresji sowieckiej na Polskę 17 września 1939 r. został osadzony przez Rosjan w obozie jenieckim dla polskich oficerów w Ostaszkowie, po czym zamordowany w wieku 33 lat strzałem w tył głowy w więzieniu NKWD w Twerze w kwietniu 1940 r. i pochowany w Miednoje, gdzie dziś znajduje się Polski Cmentarz Wojenny.
Bibliografia
Karwowski A., Wielkopolska gałąź rodziny Karwowskich, [on-line:] http://uminski.name/media/11858.pdf – 5 VII 2021.
Pilarczyk K., Polscy syndonolodzy. Z dziejów badań Całunu Turyńskiego i ich popularyzacji, „Collectanea Theologica” 2018, t. 88, nr 2, s. 22, https://doi.org/10.21697/ct.2018.88.2.02.
Waliszewski S., Il Dottor Stanislao Karwowski Araldo della Sindonologia Polacca, „Collegamento pro Sindone” 1988, nr 6, s. 49-50.
Źródło ilustracji
Internet, https://media2.nekropole.info/2013/12/Stanislaw-Ignacy-Antoni-Jozef-Karwowski.jpg (domena publiczna)